İstanbul Sanayi Odası (İSO), 2022 yılı için Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasını yayımlamıştır. İlk 500 kuruluşa ait bilgilere aşağıda yer verilmiştir:
- İlk 5 kuruluş sırasıyla, TÜPRAŞ, Star Rafineri, Ford, İstanbul Altın Rafinerisi ve Ereğli Demir Çelik olmuştur. Önceki yılla karşılaştırıldığında, ilk beş firma sıralamasında ikinci ve üçüncü firmanın yer değiştirdiği, dördüncü ve beşinci firmanın ise ilk beşe yeni girdiği görülmektedir.
- Üretimden satışlar 2,1 Milyar TL ile 418,4 Milyar TL aralığındadır.
- 2022 yılındaki üretimden satışlar artış oranı % 119'dur. Önceki yıllardaki artış oranları, 2021'de % 73,8, 2020 yılında % 15,3 ve 2019 yılında % 16,4 olmuştur. Enflasyonun da etkisiyle üç haneli artış oranına ulaşılmıştır. Yıl sonu TÜFEye göre hesaplanan net reel değişimlere göre % 33,3 ile, verili 2004-2022 yılları arasındaki en yüksek artış oranı olduğu görülmektedir.
- Üretimden satışların 50’lik gruplara göre dağılımına bakıldığında; ilk 50 kuruluşun uzun yıllardır yüzde 50 bandında seyreden ağırlığının bu yıl biraz daha artırarak yüzde 52’ye çıktığı, ilk 100 firmanın İSO 500 içindeki payı ise yüzde 65’lere ulaştığı görülmektedir.
- Türkiye'nin ihracatı % 12,9 artarken ilk 500 kuruluşun yaptığı ihracat % 14,1 oranında artarak 97,9 Milyar USD olmuştur. İSO 500'de yer alan şirketler ülke ihracatının % 38,5'ini, ülkenin sanayi ihracatının ise % 39,8'ini oluşturmaktadır.
- İstihdam % 4,1 artmıştır. Ödenen maaş ve ücretler ise % 85,7 oranında artmıştır.
- Ar-Ge harcamaları yapan kuruluş sayısı 5 azalarak 265'e gerilemiştir. Buna mukabil, Ar-Ge harcamaları % 82 artarak 16,3 Milyar TL'ye ulaşsa da, 2021 yılında % 0,44 olan AR-GE harcamalarının üretimden satışlara oranı, 2022’de düşerek % 0,36'ya gerilemiştir.
- Orta-yüksek ve yüksek teknolojinin katma değerdeki payı 2021 yılındaki % 34,4’ten 2022 yılında %33,4'e gerilemiştir.
- Faaliyet kârı 2 puan gerileyerek % 12,8 olarak gerçekleşmiştir.
- FAVÖK (EBITDA), 2021 yılındaki 405,3 Milyar TL seviyesinden 2022 yılında 807,7 Milyar TL'ye yükselmiştir. FAVÖK marjı ise % 17,5'ten % 15,4'e gerilemiştir.
- Finansman giderlerinin net satışlara oranı 2021 yılında % 9 iken, 2022 yılında % 5,3'e gerilemiştir.
- Vergi öncesi kâr % 121,2 artsa da, VÖK marjı % 9,5'ten % 9,3'e gerilemiştir.
- Aktif büyüklüğü % 83 artarak 2,1 Trilyon TL'den 3,9 Trilyon TL'ye yükselmiştir. Aktifler içerisinde dönen varlıklar % 78 artışla 1,4 Trilyon TL'den 2,5 Trilyon TL'ye; duran varlıklar ise % 95 artışla 706 Milyar TL'den 1,4 Trilyon TL'ye yükselmiştir. Aktiflerdeki büyümenin geçmiş yıllardan farklı olarak borçlanmadan ziyade özkaynak yoluyla finanse edildiği görülmektedir. Aktiflerin finansmanında toplam borçların oranı % 70,7'den % 64,3'e gerilemiştir.
- Mali borçlar % 63,8 oranında artmıştır. Kısa/Uzun vade kompozisyonu ise kısa vade lehine değişmiştir.
- İlk 500 kuruluş içindeki halka açık kuruluş sayısı ise 65'ten 73'e yükselmiştir.
İlk 500 sanayi kuruluşunun listesine ekte yer verilmiştir.
Lütfen "Doküman"a tıklayınız.